Algemeen Boeren met Bomen: De weg naar 2035

15/10/2024

Op deze pagina vind je alle presentaties van het event "Boeren met Bomen" van 15/10/2024 en nieuwe, relevante informatie.

Hoe speelt agroforestry of boslandbouw in op de grote uitdagingen waarmee we geconfronteerd worden? Wat weten we over koolstofopslag, waterbeheersing, biodiversiteit, microklimaat, opbrengsten en andere effecten van agroforestry? Hoe biedt het Consortium Agroforestry Vlaanderen ondersteuning en faciliteert ze kennisuitwisseling? Wat zijn de volgende stappen en wie zal die nemen?

Na 10 jaar wetenschappelijk onderzoek, konden we op deze vragen gefundeerde antwoorden geven tijdens hét agroforestry event van 2024 bij ILVO op 15 oktober: "Boeren met bomen: de weg naar 2035".
We zetten er ook de bakens uit voor de komende 10 jaar. In een roadmap worden 5 paden uitgezet om een stimulerende omgeving in Vlaanderen voor agroforestry te creëren.

Naar aanleiding van het event, is dit persbericht op 15 oktober 2024 is uitgestuurd.

Presentaties van het plenair gedeelte

Introductie op de dag en werking van het Consortium (Bert Reubens, coördinator Agroforestry Vlaanderen)
In een vogelvlucht doorheen ons recente onderzoek (Willem Van Colen, Helena Tavernier en Sarah Carton)
Agroforestry in kaart en in de zaal (Sarah Carton)
Keynote gebracht door Mark Shepard (auteur van het boek "Herstellende landbouw") - herbekijk hier
In afwachting van de NL-ondertitelde versie van de bijdrage van Mark Shepard, vind je hierbij de NL-transcriptie van zijn speech.
Agroforestry Ambassadeurs in de kijker

Panelgesprek

Met Elise Van Broeckhoven (Plukboerderij Grondig), Nico Vandervelpen (Hoeve De Peinwinning), Franky Bossuyt (VUB), Jan Wyckaert (Rikolto - expert duurzame retail) en Bram Bombeek (woordvoerder en adviseur kabinet Brouns).

Video panelgesprek

Slotwoord - videoboodschap door minister Jo Brouns

Parallelle workshops

In gesprek met Mark Shepard over onderzoek naar agroforestry, herstellende landbouw en waterbeheersing.

In deze workshop ging Mark Shepard in gesprek met onderzoekers: waarom moeten we inzetten op onderzoek naar agroforestry en andere vormen van herstellende landbouw? Waar liggen de grootste noden en vraagstukken? Hoe past waterbeheersing in dit verhaal? Deze workshop is specifiek voor deelnemers met een rol in onderzoek.
Link naar presentatie (ENG)

Agroforestry en beleid: kansen, knelpunten en de weg vooruit.

Tijdens deze workshop zijn we in gesprek gegaan over wetgeving en beleid relevant voor agroforestry, lieten we ons inspireren door de buurlanden, en legden we ideeën op tafel om barrières voor agroforestry boeren weg te werken.
Link naar presentatie
Insteek vanuit Nederland

Aan de slag met de Agroforestry Planner: wat kunnen beslissingsondersteunende tools voor jou betekenen?

Bij het opmaken van een agroforestry plan, moet je heel wat beslissingen maken en kan het uitdagend zijn om een onzekere toekomst te voorspellen. Om daarbij ondersteuning te bieden, ontwikkelden we de Agroforestry Planner, een digitaal interactief platform met verschillende modules voor onder meer boomsoortenkeuze (DENTRO), het opmaken van een plan (BETULA), een kosten-batenanalyse (INTACT), het inschatten van koolstofopslag (CARAT), en het kiezen van notenoogstmachines (MIMOSA). Tijdens deze workshop vertelden we hoe je de tools optimaal kunt inzetten.
Link naar presentatie

Lerende netwerken rond agroforestry: geleerde lessen uit voorgaande projecten en hoe gaan we verder?

Agroforestry kan kennisintensief zijn, en vraagt inzichten uit vele disciplines om er een succesverhaal van te maken. In deze workshop hadden we het over hoe we de afgelopen jaren lerende netwerken hebben gevormd, waarbij landbouwers en andere actoren ervaringen en kennis met elkaar kunnen delen. We dachten ook samen na hoe dat in de nabije toekomst een vervolg kan krijgen.
Link naar presentatie

Het financiële plaatje van agroforestry ondernemers: kan agroforestry rendabel zijn en welke verdienmodellen bestaan er?

Voor heel wat startende agroforestry toepassers is inzicht in kosten, baten en verdienmodellen een grote vraag. Kan agroforestry rendabel zijn? Welke afzetmarkten zijn er voor producten uit agroforestry? We keken naar een kosten-baten analyse van een specifieke case ter inspiratie en denken daarna samen interactief na over mogelijke verdienmodellen voor agroforestry.
Link naar presentatie

Terreinbezoek experimentele agroforestry site ILVO

Tijdens dit terreinbezoek konden de deelnemers kennismaken met het onderzoek op één van de experimentele agroforestry sites op ILVO.
Meer info over deze en andere experimentele sites

Avondprogramma

Belgische première van de documentaire "Bomen op mijn land". De landbouwraad van de Nederlandse ambassade, de documentairemaker (Joris Van der Kamp), één van de landbouwers uit de film (Diderik Clarebout - De Woudezel) en Bert Reubens (coördinator Agroforestry Vlaanderen) getuigden en deelden hun inzichten.

Nieuw handboek

Een primeur op het event was ook het lanceren van het nieuwe Handboek Agroforestry in Vlaanderen 2014 - 2024: Leidraad na 10 jaar Onderzoek en Praktijkwerking.

De partners van het Consortium Agroforestry Vlaanderen hebben de afgelopen 10 jaar samengewerkt in meer dan 20 projecten die inzetten op o.a. onderzoek, kennisdeling, lerende netwerken, bedrijfsbegeleiding, beleidswerk en implementatie op het terrein. Dat leverde heel wat concrete cijfers op over de impact van bomen op de gewasproductie, bodemkwaliteit, koolstofopslag, biodiversiteit en rendabiliteit. Maar ze ontwikkelden ook heel wat kennisfiches, beslissingsondersteunende digitale tools, online lesmodules en een agroforestry kaart. Dat alles is in het handboek terug te vinden.

Nieuwe video's

Tijdens de plenaire presentaties werden de sprekers afgewisseld met diverse video's, waarop leden van het Consortium verschillende demosites en zelfs pionierbedrijven demonstreerden. Hier kun je ze terugvinden:

Roadmap: naar een stimulerende omgeving voor agroforestry in Vlaanderen

Sinds de boslandbouwsubsidie in het leven werd geroepen in 2012 werd voor ongeveer 280 hectare nieuwe agroforestry-percelen steun aangevraagd. Het totale areaal is hoger omdat niet alle landbouwers de subsidie aanvragen, maar de implementatie blijft hoe dan ook beperkt. Om een stimulerende omgeving voor agroforestry te creëren, publiceerde het Consortium een roadmap met prioritaire acties tegen 2035. Daarin werd input meegenomen uit de masterclasses, excursies, workshops en analyses die het Consortium de afgelopen jaren organiseerde of uitvoerde.

Op vijf ‘paden’ is er volgens de roadmap werk aan de winkel: in onderzoek en ontwikkeling, educatie, beleid, economie en sociale omgeving. Concrete knelpunten die aangehaald worden zijn onder andere toegang tot grond, eerlijke prijzen, vergoeding van ecosysteemdiensten maar ook gebrek aan experimenteerruimte door pionierende landbouwers en de nood aan onafhankelijke adviesverlening en begeleiding. Maar er liggen ook heel wat kansen. Voor elk van deze vijf paden stelt het Consortium Agroforestry Vlaanderen een toekomstbeeld voorop.

Hier vind je de volledige roadmap terug.

Met de steun van:

Mark Shepard

De keynote en workshops met Mark Shepard kaderen in een meerdaagse week rond water + agro-ecologie. In welke mate biedt agro-ecologie een antwoord op sneuvelende klimaatrecords? En welke rol speelt water in het landbouwsysteem van de toekomst? Tijdens dit meerdaags evenement van 14 oktober tot en met 19 oktober 2024 gingen we in dialoog met iedereen die zich wil verdiepen in deze thema’s. Van bewuste tuinier over bezorgde beleidsmaker tot proactieve landbouwer. Herbeleef het in deze korte aftermovie.