Informatiefiche Factsheet Walnotenteelt gecombineerd met melkvee
Waarom deze factsheet?
De Factsheet Walnotenteelt gecombineerd met melkvee is ontstaan binnen het onderzoeksproject Agroforestry 2025, dat als doel heeft om de toepasbaarheid van agroforestry binnen de Vlaamse landbouwsector te verhogen. Op dit moment bestaan er nog geen lange-termijn proefopstellingen die informatie kunnen aanleveren als input voor complexe bedrijfseconomische modellen die zeer gedetailleerd de economische impact van agroforestry trachten te analyseren. Desalniettemin moeten landbouwers op dit moment beslissen om al dan niet te investeren in agroforestry systemen. Voor heel wat startende agroforestry toepassers is inzicht in kosten, baten en verdienmodellen dan ook een grote vraag. Door het uitvoeren van enkele simpele bedrijfseconomische doorrekeningen trachten we in deze situatie van informatie-schaarste toch slimme economische beslissingen te suggereren. Deze factsheet maakt deel uit van een serie van 12 factsheets, waarin de potentiële rendabiliteit van de doorgerekende case studies wordt beschreven. De factsheets dienen als illustratie van hoe een landbouwbedrijf er zou kunnen uitzien na het implementeren van of het omschakelen naar agroforestry. Om te identificeren welke aspecten de potentiële rendabiliteit het meest kunnen beïnvloeden, worden binnen elke case verschillende scenario’s met elkaar vergeleken. Uit bevraging blijkt dat agroforestrysystemen waarin notenteelt gecombineerd wordt met rundvee als erg beloftevol worden beschouwd. Notenteelt is momenteel aan een opmars bezig in Vlaanderen, en noten kunnen een belangrijke alternatieve eiwitbron vormen in functie van de eiwitshift. Runderen vallen goed te combineren met notenbomen: mits men kiest voor goede boombescherming en het aantal dieren op het perceel beperkt, wordt weinig schade aan de bomen waargenomen. Bovendien helpen ze bij het beheersen van onkruid. In deze factsheet focussen we op het combineren van melkvee (dat vaker wordt beweid dan vleesvee) met hoogstam walnotenbomen.
Hoe gebruik ik deze factsheet?
Deze factsheet schetst een beeld van hoe een typisch melkveebedrijf dat beweiding toepast er zou kunnen uitzien indien de landbouwer er voor kiest om walnotenbomen aan te planten op zijn perceel. Het landbouwbedrijf dat werd gesimuleerd is fictief, maar werd, in samenspraak met telers, zo gekozen om een zo realistisch mogelijke case voor te stellen. De gemaakte assumpties worden beschreven op pagina 6 en 7. Het voorbeeld in de factsheet is inspirerend bedoeld. Om een schatting van de rendabiliteit van jouw ontwerp of plan te berekenen kan je gebruik maken van de INTACT tool in de agroforestryplanner. Bespreek deze schatting met je boekhouder of adviseur.
De bedrijfseconomische analyse die werd uitgevoerd is partieel, wat betekent dat enkel de kosten en baten die zouden veranderen door de omschakeling naar agroforestry in rekening werden gebracht. Uitspraken over rendabiliteit (beschreven door de netto huidige waarde (NHW), de interne opbrengstvoet (IRR) en het terugverdienjaar) slaan dus niet op de rendabiliteit van het volledige landbouwbedrijf, maar op dat van het agroforestry-gedeelte van het bedrijf. Het gebruikte model is financieel van aard: enkel echte inkomsten en uitgaven werden in rekening gebracht. Afschrijvingen werden niet opgenomen in het model. Aan eigen arbeid (verricht door de landbouwer of het landbouwgezin zelf) werd ook geen kost toegekend, maar een schatting van de eigen arbeidsuren wordt vermeld. De data die werd gebruikt in het model is afkomstig uit verschillende publicaties, online bronnen, bestaande modellen, interviews, en persoonlijke communicatie met notentelers en andere actoren. Bepaalde cijfers (voornamelijk specifieke arbeidstijden) zijn nog onzeker, omdat ze niet altijd goed gekend of erg variabel zijn; verder onderzoek is nodig om nauwkeurigere data te bekomen. Alle kosten en baten worden weergegeven exclusief btw.
Hazelnotenteelt met leghennen
Het vertrekpunt voor de bedrijfseconomische analyse vormt een fictief melkveebedrijf met een weide van 10 hectare (modus uit bevraging WeideWijs, 2022), waarop 17 koeien grazen. We nemen aan dat de landbouwer reeds beschikt over een trekker, een maaier, een wagen en een korte keten-initiatief (bv. een hoevewinkel en/of webshop). De melkveehouder kiest ervoor om zijn volledige weide te beplanten met 500 hoogstam walnotenbomen (50 bomen/ha) en heeft dan ook recht op de aanplantsubsidie voor boslandbouwsystemen van de Vlaamse Overheid (zie pagina 6).
Lees hier de Factsheet Walnotenteelt gecombineerd met melkvee